Logische voetafdruk - de stappen die we maken

Hieronder vind je een overzicht van al onze ‘Alles Komt Goed’-activiteiten. Deze lijst is niet in cement gegoten: we blijven dit aanvullen en houden het up-to-date.

1. Bekers en statiegeldsysteem

Nu en in de toekomst zullen er veel ontwikkelingen plaatsvinden omtrent deze handel, dus even een update zodat iedereen een beetje op de hoogte blijft. Wat is er dit jaar gaande?

in het licht van de SUP-regelgeving gaan we de uitdaging aan om dit jaar 75% van de bekers hoogwaardig te recyclen. In 2027 moet dit namelijk 90% zijn, en dat moet slagen! In samenwerking met Collect & Clean, die o.a. met grote zuigwagens het terrein ‘stofzuigen’, (ze vreten poncho’s net zo graag als de gewilde PET-bekers), verzamelen we bekers die worden gereinigd bij Firma Fuhler, die vervolgens belanden bij Firma Wellman die er PET-flakes van maakt die weer door Bordex worden vermaakt tot Zwarte Cross bekers. Ja, verantwoord drinken, uit zo duurzaam mogelijk materiaal, is de toekomst.

Het belangrijke maar complexe statiegeldsysteem op blikjes komt bij ons te vervallen. Het behoeft enige uitleg; het bleek gewoon te veel gedoe te zijn voor de festivalgangers, en dat willen we niet. We trachten onze logische voetafdruk zo klein mogelijk te maken zonder onze gastvriendelijkheid te vergeten! Even eenvoudig; we doen niet meer aan statiegeld op blikjes. Geen geëmmer meer met lege blikken die een magneet zijn voor wespen en andere liefhebbers, dus; ‘weg met die kraam’ maar wel graag in de daarvoor bestemde inzamelcontainers. En ja, dit gemak brengt een beetje kosten met zich mee; 1,5 munt voor een blikje maar (!) geen 9 maar 7,5 voor een six-pack. We hopen op volle inzamelcontainers want dat levert weer statiegeld op dat linea-recta gaat naar ’Stichting Pak An’ die weer lokale kleine inventieve ondernemers steunt. Zeker, we denken in cirkeltjes, en dat is slim en netjes.

Er komt tevens een extra inloopsupermarkt op de camping waar ook trays (sixpacks dus) te halen zijn. Wel zo handig en chronisch korting!

2. Water

Nederland prijkt bovenaan de lijst van slechtste kwaliteit oppervlaktewater in heel Europa. Vanaf 2027 krijgen we te maken met nog strengere eisen voor waterkwaliteit zoals vastgelegd in de Europese Kader Richtlijn Water. Een serieuze uitdaging dus! En al helemaal voor festivals als De Zwarte Cross, dat in korte tijd te maken krijgt met een enorme hoeveelheid afvalwater. De aanleg van een grijswaternetwerk, de inzet van vacuüm-toiletten en het plaatsen van waterzakken in een weiland voor de opvang van 3 miljoen liter afvalwater zijn effectief, maar in de toekomst niet genoeg om aan de kwaliteitsnorm te voldoen.

De Zwarte Cross en het initiatief ‘Green Deal Circular Festivals’ van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gaan over tot actie. Samen met het Waterschap Vechtstromen, Waterschap Rijn en IJssel, Vitens, de gemeente Oost Gelre en Samenwerking Water Regio Achterhoek+ gaan we nu de handen uit de mouwen steken om het waterverbruik te verminderen, lokaal te zuiveren en hergebruik van water te bevorderen.

Dit is hoe WIJ WATER op de agenda zetten tijdens de Zwarte Cross:

Bij Playa Exoticana plaatst Jotem Water Solutions de zogenoemde BluElephant. Dit is een mobiele, decentrale installatie die alle vormen van huishoudelijk afvalwater, ook wel bekend als ‘zwart water’, biologisch zuivert. Het gezuiverde water is schoon genoeg om in te zwemmen.

Achter de schermen plaatst MTD de ‘Silver Label Unit’. Deze turn-key installatie zorgt met behulp van een chemisch en fysisch proces ook voor de zuivering van zwart water. Het water kan daarna terug de natuur in of worden ingezet als spoelwater voor toiletten.

Nijhuis Saur Industries voert een pilot uit met een mobiele zuiveringsinstallatie waarmee douchewater wordt verwerkt tot spoelwater voor toiletten.

Een andere innovatie van Nijhuis Saur Industries is een opstelling die pure urine zuivert. Met de aanleg van de ‘Pississippi Pipeline’ wordt de urine vanuit mannen-urinoirs afgevoerd naar een container, die het goudgele goedje verwerkt tot gezuiverd water en mogelijk interessante meststoffen.

Bovendien zal een experiment worden uitgevoerd met het plaatsen van speciale vrouwen-urinoirs. Hierbij wordt aanzienlijk minder water verbruikt dan de reguliere vrouwentoiletten.

De zesde innovatie komt van Circular Flush. Zij plaatsen een volledig waterloze toiletvoorziening in de Perstent van de Zwarte Cross, die alle soorten uitwerpselen van de journalisten verwerkt.

Samen met Vitens worden bezoekers opgeroepen om zuinig om te gaan met water. Op een leuke manier: met behulp van een heuse wasstraat, de Vitens Power Shower. Campinggasten kunnen hier heel snel gewassen worden zodat ze schoon genoeg een dagje door kunnen.

In Theatro Obscura worden bezoekers door cabaretier Thijs Kemperink gevraagd naar hun mening over het circulaire watergebruik. Zijn we bijvoorbeeld bereid om gezuiverd douchewater te drinken? En wat als het gaat om gezuiverde urine? Past dat in het toekomstbeeld, of is dat echt een brug te ver?

Om er zeker van te zijn dat de innovaties werken en een goede bijdrage leveren in de wateropgave, zorgen de waterschappen Vechtstromen en Rijn en IJssel ervoor dat de waterkwaliteit voor en na de zuivering wordt gemeten.

Alle resultaten en de inzichten die we opdoen zijn vrij toegankelijk, zodat iedereen kan helpen opschalen. Niet alleen bij evenementen, maar bijvoorbeeld ook voor het ontwerp van woonwijken. Niet afwachten dus, maar opschalen. Zodat we uiteindelijk kunnen zeggen: Alles Komt Goed!

3. Slaapzakken

Niet schelden, we slapen niet. Sheltersuit is onze ideale partner. Bas Timmer is de founder en vanuit Enschede zette hij zijn bedrijf op, hij ontwerpt en produceert sinds 2014 multifunctionele producten die direct onderdak bieden aan daklozen. En ja, dat begon met tweedehands slaapzakken. Sinds 2014 is de Sheltersuit Foundation actief in Europa, Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika en in de Verenigde Staten. Nou, daar voegen we vanaf nu de Achterhoek aan toe want na afloop slingeren hier vaak bergen aan slaapzakken rond op het verlaten campingterrein. Deze worden dit jaar geraapt door medewerkers van de Sheltersuit Foundation, en daar zijn we mirakels blij mee. Niet met de troepmakers maar wel met deze oplossing en dit fantastische bedrijf. Check hhtps://sheltersuit.com/

4. Stroom

Brullende aggregaten staan steevast op festivals diesel te vreten, we ontkomen er niet aan. Maar toch is ook hier veel te winnen! Alle aggregaten die op de Zwarte Cross staan lopen namelijk op HVO100 ipv diesel. Dat is een enorme vooruitgang, HVO staat voor ‘Hydrotreated Vegetatie Oil’ en wordt niet alleen onttrokken uit plantaardige oliën maar ook uit afval, restoliën en vetten zoals afgewerkt frituurvet. Dit scheelt, in vergelijking met fossiele diesel, 90% minder uitstoot van broeikasgassen tijdens de levenscyclus van de brandstof. Dat is nogal wat.

5. Transparante RPET-beker zonder logo’s en gemaakt van 100% gerecycled PET

In het verleden eindigden al onze PP-bekers, van de grond of die in de afvalbak, in een verbrandingsoven. Dat is niet meer van deze tijd! Daarom stappen we over van PP naar RPET en draaiden we in 2019 een pilot met transparante gerecyclede PET-bekers zonder logo’s. Deze worden na gebruik opnieuw ingezameld en verwerkt tot nieuwe bekers (PET360-bekers) of een ander hoogwaardig product. In mooie Engelse termen ook wel ‘food approved recycling’. Al onze drankenpartners werken hieraan mee en stappen af van het logo-gebruik, geweldig!

Wat houdt dit specifiek in?

We werken vanaf heden met mono-stroom materiaal: de Feestfabriek koopt alle bekers in (bij Bordex Packaging) van één type plastic, namelijk PET. PET is het enige plasticsoort dat kan worden verwerkt tot nieuwe beker. Voorheen leverde iedere drankenpartner zijn eigen beker.
Geen logo’s betekent geen vervuiling (zoals inkt) op het plastic. Hierdoor kan de beker voedselveilig gerecycled worden. De logo’s van alle commerciële partijen komen dus te vervallen. Een supertof gebaar vanuit de partners, want een logo heeft immers ook marketingwaarde.
We zijn, net als een aantal andere festivals, aangesloten bij Green Deal en Plastic Promise met hun campagne ‘Never Give Up On Your Cup’. Meer weten? Check dan ook dit interview met onze collega Marcus.

6. Afval inzamelen

Nu onze bekers voedselveilig gerecycled kunnen worden (zie punt 1), kijken we ook op een nieuwe manier naar het inzamelen van afval. We stimuleren de bezoeker om, samen met ons, de mouwen op te stropen als het gaat om betere inzameling en scheiding van afval. Uiteraard faciliteren we dit. Hoe?

Meer afvalbakken/inzamelfaciliteiten (gericht op zo veel mogelijk voorscheiding door bezoekers)
(Nieuwe) signing
Nascheiding op de milieuplaats
Extra prikploegen
Bladkorven voor afvalinzameling

Wat merkt de bezoeker hiervan?
Festivalterrein
De bezoekers van de Zwarte Cross, wordt gevraagd om afval gescheiden in te leveren. Het gaat hierbij om drie verschillende afvalbakken, namelijk:
1. Etensresten
2. Bekers & PET-flessen
3. Restafval (inclusief plastic als zonnebril, poncho of aansteker)

Op het festivalterrein ligt onze focus op de recycling van bekers en PET-flessen. Ander plastic, zoals een zonnebril, moet in de restafval. We hebben daarbij veel vertrouwen in de bezoekers, maar gaan de afvalbakken wel nascheiden op de milieuplaats. De bekers & PET-flessen leveren we, na nascheiding, aan bij verwerker Wellman Recycling die de beker en PET-fles verwerkt tot korrel/flake, waarmee deze terugkomt in de keten voor voedselveilig gebruik.

Camping
Op de camping van de Zwarte Cross, richten we ons met name op het scheiden van blik & plastic naast restafval. Hoe zien we dit terug op de campings? We faciliteren inzamelpunten voor afval door middel van bladkorven:

1. Bladkorven voor restafval
2. Bladkorven voor plastic en blik (al het plastic, dus de PET-fles, zonnebrillen, poncho’s en aanstekers)

Op de camping geldt: al het plastic is plastic. Dus de PET-fles, zonnebrillen, poncho’s en aanstekers kunnen allemaal bij blik & plastic worden gedeponeerd. De Gemeente Oost Gelre levert de bladkorven voor de Zwarte Cross.

7. Draagtray van recycled plastic

Bierbrouwer Grolsch gaat voor haar biermerken Grolsch en Kornuit starten met het gebruik van herbruikbare draagtrays op festivals. De herbruikbare draagtrays zijn gemaakt van gerecycled plastic en gaan de huidige kartonnen trays vervangen. Organisatoren van festivals krijgen de herbruikbare draagtrays in bruikleen. De bierbrouwer regelt de levering van de trays, de logistiek, reiniging en opslag. De trays worden vervolgens middels een statiegeldsysteem via de festivalbars uitgegeven en naderhand weer ingenomen. Grolsch en Kornuit willen hiermee een bijdrage leveren aan het reduceren van de hoeveelheid afval op festivals, aan een schoner festivalterrein en het verder verbeteren van de festivalervaring van de bezoeker. De bezoekers vinden op zwartecross.nl meer informatie met betrekking tot de locaties waar de draagtrays opgehaald en ingeleverd kunnen worden. Lees hier meer info over dit project van Grolsch.

8. Innofest

We werken al jaren samen met Innofest, voor degenen die nog niet precies weten wat Innofest is of doet; Innofest streeft naar een duurzame en sociale samenleving door innovaties een testplek te geven op festivals. Nou, daar kunnen we niet anders dan volledig achter staan. We bieden ons festival dan ook met graagte aan als proefkonijn! Dit jaar kun je op PLAYA meedoen met de ‘living labs’, grijp de kans om als festivalganger prototypes te testen op Playa.

Dankzij de medewerking van onderstaande partners kunnen we al deze stappen maken:

Op maatschappelijk gebied hebben we door de jaren heen o.a. de volgende initiatieven en samenwerkingen opgezet: